YANGINDAN KAÇAN CANLILARI TUTMAK İÇİN MUNTAZIR ŞAHİNİN DAVRANIŞI İLK YOL KAYDA ALINDI

BURDUR’un Gölhisar Gölü’nde kuş sayımı işleyen Doğa Dulda ve Milli Parklar ekipleri, 18 Ocak’ta çıkan bataklık yangınında şahinin, alevlerden kaçan kemirgen ve aşağı memelileri avlamak üzere bekleyişini görüntüledi. Eksper dirim bilimci ve ornitolog Lale Aktay Sözüer, şahinin beslenme üzere yanan alanının çevresindeki bekleyiş davranışının, Türkiye’dahi ilk kez anahtar altına alındığını söyledi.

Burdur’üstelik Gölhisar Gölü’nde Natür Koruma ve Milli Parklar Burdur 6’ncı Kesim Müdürlüğü ekipleri, şita ortası kuş sayım çalışmalarını yaparken 18 Ocak’ta bataklık kayran yangınını ayırt etti. Ehlivukuf dirim bilimci ve kuş bilimci Lale Aktay Sözüer, kuş sayımı sırasında karşılaştıkları çökek yangınına engelleme ederken şahinin, alanının etrafından ayrılmadığını gördü. Teferruatlı yıllar Göller Bölgesi’nde çalışmalar yaptıklarını tamlayan Sözüer, “Huy Dulda ve Milli Parklar Burdur 6’ncı Toprak Müdürlüğü ile gelişigüzel Gölhisar Gölü’nde akarsu kuşu sayımında tıpkısı yangına denk geldik. Çökek yandı. Çokça üzücüydü, kaçışan hayvanları gözlemledik. Olaya engelleme ederken alanda ayrımlı aynı gözlem yaptım. Türkiye’de henüz önceki gözlemlenmemiş ancak bazı yırtıcı kuşların gerçekleştirdiği aynı davranışı gözlemledim. Tıpkı atmaca, dikme üstünde hararet sınırının kenarında alanı izliyordu. Bu davranış, şahinin yangından kaçmaya etkin kemirgenler, banal memelilerle beslenmeyi beklediği ayrımsız davranıştı” diyerek konuştu.

‘TÜRKİYE’DE İLK KEZ KAYIT ALTINA ALINMIŞ OLDU’

Şahini gözlemlediği süreci anlatan Sözüer, “Delimsirek, yarım yamalak saat sonradan yangının eksantrik tıpkı noktasına gitti, henüz sonradan bambaşka tıpkı noktada durdu ve yeniden hararet alanını izledi. Yanı başında üzücü varken oradan ati besinleri bekledi. Sonraları dahi şahini yanan alanlarda gözlemledik. Bu üstelik Türkiye’da ilk defa pusat altına münfail oldu. Bu bildik tıpkısı çizi ama ülkemizde, bölgemizde ilk kez Gölhisar Gölü’nde çok acı ayrımsız olayın sonucunda gözlemledik ve belgelemiş olduk” dedi.

Lale Aktay Sözüer’in eşi, zootekni uzmanı ve doğa bilimci Özgün Sözüer da Türkiye’üstelik ilk kez hakeza tıpkı davranışı taşıt altına almanın heyecanını yaşadıklarını belirtti. Sözüer, şöyle konuştu:

“Türkiye’dahi şahinin yangın çabucak doğadaki davranışına ilgili aynı fonksiyonun önce kaydıdır. Bu davranış biçiminin gözlemlendiği dünyadaki yerler bile Türkiye’dahi olduğu gibi yarı kurak habitatlar. Avustralya, Güney Afrika, Ilımlı Afrika’nın tropikal olmayan kesimleri, esasen Cenup Amerika’nın tropikal olmayan kesimlerinde bile bu çizgi gözleniyor. Becerikli kuşlara ilişik Türkiye’deki önce çizi gözlemi kaydıdır bu. Bunun Avustralya’üstelik belirlenmesi da haddinden fazla ilginç. Zira uzmanlar, bilgi adamları bunu evvel tek anlayamasalar da geçmiş evvel Aborjinlerin el söylenceleri yoluyla keşfediyor. Bunun hak payının olup olmayacağını yerey gözlemleri ile birleştiriyorlar ve nesep olduğunu fark ediyorlar. Uz kuşlar arazilerde çıkan yangınlardan kaçan kemirgenleri avlamayı okazyon olarak değerlendiriyor. Bu haddinden fazla enteresan. Bu birlikte bize çok çalkantı verdi. Zira biz Türkiye’dahi hakeza benzeri davranışın olup olamayacağı konusunu daima tartışıyorduk. Burdur’da Doğa Siper ve Milli Parklar Burdur 6’ncı Toprak Müdürlüğü’nün ekipleri yardımıyla bu davranışı gözlemleme fırsatı bulmuş olduk.”

Share: