Unutulmaya yüz markajcı hanek dünyada ilk defa bir camide uygulandı

Osmanlı mimarisinin gözdesi ilk kez tıpkısı camide sahn buldu

KOCAELİ Kocaeli’nin Koy ilçesinde bulunan İlimtepe Suret Cami’nin sütunlarında İslami motiflerle bezekli marküteri sanatı uygulandı. Kökleri eski Mısır’a kadar dayanıp, Selçuklu ve Osmanlı mimarisinde bile mergup musahabe dalı, tıpkısı caminin sütunlarında dünyada ilk defa uygulanmış oldu.

Kökleri sakat Mısır’a büyüklüğünde uzanan marküteri sanatında Kocaeli’bile bire bir önceki yaşandı. 35 yıllık marküteri sanatçısı Adaletli Fikret Turgaç, Haliç İlimtepe Şekil Cami’nin sütunlarının yersiz olduğunu görünce cami yönetimine teklifte bulundu. Cami yönetiminin kabul etmesi üstüne dünyada ilk defa ayrımsız caminin sütunlarında marküteri uygulandı. Ahşap ve ahşap kaplamaların kesilip, iç içe montaj edilmesiyle sağlanan marküteri sanatında, hiçbir yardım maddesi ve boya kullanılmıyor. Tamamı umum işçiliğiyle yapılan çalışmada hiçbir araba kullanılmadı. Selçuklu ve Osmanlı döneminde da geçer, günümüz mimarisinde ise unutulmaya yüz tutmuş olan marküteri, İlimtepe Format Cami’nin sütunlarında avlu buldu. Ahali emeğinin bir kısmı İslami motiflerden oluşurken, tıpkısı kısmında üstelik Osmanlı’da makbul 10 köşeli yıldızdan esinlenildi.

“Uzaktan bakıldığında başka desen, yakından bakıldığında eksantrik desen olacak şekilde tasarladık”

35 yıldır marküteri sanatıyla uğraşan Adil Fikret Turgaç, “Buradaki desenlerde Osmanlı’bile geçer 10 köşeli yıldızdan gittik. Bilcümle filatoları biricik tek keserek, uzaktan bakıldığında başka desen, yakından bakıldığında başka desen olacak şekilde tasarladık. Kül sütunları kapladık. Rastgele sütunda normalde Selçuki deseni olmasına rağmen, hepsinde değişik manzara ortaya imdi. Kezalik bunlara tamamlanması için sütun altlıkları, dergi kafaları ve kirişlere da marküteriyle dekupaj çalışmasını uyguladık. Bunlar ağız ağıza el işçiliğiyle yapıldı. gelişigüzel makine kullanılmadı. Filatoların kesilmesi, ağaçların kesilmesi, bantlanması, zımparalanması, A’dan Z’ye halk işiyle imdi” dedi.

Dünyada önce örnek

Dünyada benzeri ilkin yapıldığını rapor eden Turgaç, “Caminin sütunları boştu, boya vardı. Ego üstelik cami yönetimine aynı teklifte bulundum. Bunları kaplayıp kapatırsak henüz fena hâlde olacağını ve dünyada ilk kez böyle aynı madde yapılacağını söyledim. Onlar da kabul ettiler ve bu şekilde başladık” diyerek konuştu.