Hasan Dağı’nın depreme etkisi ve volkanik hareketliliği yargılama izleniyor
Hasan Dağı yer bilimsel ve fiziksel sensörlerle izlem ediliyor
AKSARAY – Aksaray ve Niğde diyar sınırında düz düzlük volkanik Hasan Dağı’nın mağma tabakası hareketliliği ve bölgede meydana gelen depremlere etkisinin olup olmadığı fiziki ve yer bilimsel sensörlerle izleniyor. Hasan Dağı’ndan geçen Tuz Gölü fay hattının izlenmesi 24 saat çevrimiçi usa vurma namına izleniyor.
Volkanik incitici olan Hasan Dağı’nın mağma tabakası hareketliliği ve Hasan Dağı’ndan geçen Sodyum Klorür Gölü fay hattının depremlere etkisinin ölçülmesi için oluşturulan “Hasan Dağı Volkanizmasının Tektonik ve Volkanik Açıdan Jeodezik ve Fiziki Sensörler ile İzlenmesi” projesi 10 Boşluk 2022 tarihi itibariyle başladı. TÜBİTAK destekli projenin yürütücülüğünü Aksaray Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği Kürsü Başkanı Prof. Dr. Hacı Garaz Yılmaz başkanlığında gerçekleştirilirken, Hasan Dağı bölgesinde 3 değişik noktaya kurulan GPS noktaları ile izlemelere başlandı. 24 saat geceli gündüzlü yerine çevrimiçi ve enstantane takdir yapılabilen sistemle jeolojik ve fiziki sersörlerle izlem yapılıyor.
Konuyla ilişik bilgiler veren ASÜ Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hacı Gaye Yılmaz, Hasan Dağı’nın Dünya Volkanizler Birliği eliyle volkanik olduğu sonucuna varıldığını hatırlatarak, “Ülkemizde bazı yerlerde dahi var zaten. Tektonik hareketliliğin olup olmadığı açısından araştırmalar yapılacak. Tığ TÜBİTAK ile hareket rüçhan tıpkı proje çerçevesinde Hasan Dağı’nı kalıp aldık. Hasan Dağı volkanizmasını tektonik mi yoksa volkanik mi bu açıdan hem jeolojik hem üstelik fiziki sensörlerle bakmak istiyoruz. Proje çerçevesinde yapmamız müstelzim çalışmalar vardı. Bunlardan birisi 3 devam çakılı GPS istasyonu. İstasyonun birisi burası Hasan Dağı’nın eteğinde. Tıpkısı tablamız var, GPS’miz var. Tiltmetremiz var içeride. Tıpkı istasyonun bire bir tıpkı Rekzetmek köyü bölgesinde Hasan Dağı eteklerinde var. Bire Bir gayr da Niğde Keçikalesi tarafında var. Projemiz şu; bu 3 GPS noktasından daima usa vurma çevrimiçi selen alacağız 24 saat genel ağ eliyle alacağız. Henüz bilahare bunu değerlendireceğiz. Tesislerimizi eskimemiş tamamladık. 10 Mesafe itibari ile takdir almaya başladık. Bunun dışında gene buradaki hareketliliği inceleme yerine Hasan Dağı’ndan güzeşte Tuz Gölü deprem kırık hattı 14 pare bizim kampana noktalarımız var ve oradan da 6 ayda bir ölçüm alıyoruz. Amma burada yargılama, her an 24 saat ölçüm alıyoruz. Bu ölçülerin en üst değerlendirilmesinin ardından burada ne çeşit değişiklikler var ona bakacağız. Serbest verileri yıpranmamış almaya başladık. Neler alacağız? GPS ile 3 sabit noktadan daim veri alacağız. Rastgele ne bir koordinatlarda oynama var mı ona bakacağız. Tiltmetre dediğimiz aletimiz ile zemindeki mağma tabakasında şişme, kasılma, eğiminde ayrımsız fark var mı ona bakacağız. Gaz çıkışlarını ölçeceğiz. Sıcaklıklar ölçülecek. Eksiksiz bu verileri harmanlayıp çözümleme ederek hangi olduğu göreceğiz. Bu ölçüme hastalık ister duyuldu? kimi zaman biliyorsunuz mutedil ölçekli depremler meydana geliyor. en son 2020’da Niğde Içbükey civarında bire bir zelzele meydana gelmişti. Acep bu depremlere bu Hasan Dağı’nın volkanik ya de tektonik açıdan tıpkı etkisi var mı? Bu soru gündeme geldi ve biz de bunu aramak istedik. Yani Hasan Dağı’nın depremlerle aynı ilgisi var mı? Hasan Dağı Milattan Ilk 6 binli yıllarda benzeri canlı ergin. Onun dışında şu anda anca aynı hareket gözükmüyor” dedi.
