TBMM Umumi Kurulu’nda Bartın’ın Amasra ilçesinde meydana mevrut maden kazasının yekpare yönleriyle araştırılarak analog kazaların önlenmesine müteveccih tedbirlerin belirlenmesi üzere kurulan Divan Araştırması Komisyonu, uzmanları dinlemeye bitmeme ediyor.

Bartın’ın Amasra ilçesinde meydana mevrut maden kazasının tekmil yönleriyle araştırılarak analog kazaların önlenmesine müteveccih tedbirlerin belirlenmesi amacıyla kurulan TBMM Araştırma Komisyonu, AK Fırka Kayseri Mebus Taner Felek Başkanlığı’nda toplandı.

Alt Kurul, bugünkü toplantısında; Beyaz Zehir ve Yer Yağı İşleri Umumi Müdürlüğü (MAPEG) Emek ve Içtimai Güvenlik Bakanlığı Kösemenlik ve Denet Başkanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Umumi Müdürlüğü Enerji ve Elbette Kaynaklar Bakanlığı ile Türkiye Taşkömürü Kurumu Umumi Müdürlüğü (TTK) temsilcilerini dinledi.Komisyonda milletvekillerinin konuşması sırasında; CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz ile Encümen Başkanı Taner Felek ortada tartışma çıktı.Deniz Yavuzyılmaz, Taner Şans’a, “Hava yetkililerini savunuyorsun” dedi. Taner Şans ise, “Ben neyi savunacağım, nedir derdin? Ben gerçeği kapatmaya mı çalışıyorum?” sözleri ile karşılık verdi. Yavuzyılmaz da “Peki, kelimesi kelimesine anca” derken, Taner Baht, “İftira atıyorsunuz, haddinizi aşmayın” diyerek aksülamel gösterdi.Konuşmaların peşi sıra komisyona katılan gurur temsilcilerinin sunumuna geçildi. TTK Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz, alt kurul üyelerinin, patlamanın olduğu madende hangi aylarda denetimin yapıldığı, sonuç yapılan denetim raporunun bulgularına ilişkin, sorularını yanıtladı. Kiraz, Amasra müessesesindeki kazanın nedenlerinin kesin namına ortaya konulduktan sonradan cemi yönleriyle ayrıca kıymetlendirme yapılacağını belirtti. Kiraz, milletvekillerinin, Amasra’birlikte kazanın olduğu maden ocağı ile ilgilendiren sorularına şöyle cevap verdi: “2012 yılından itibaren yapılan çalışmalarla mutat yöntemle istihsal yapılan kömür damarlarında yekpare mekanize tahkimat teçhizatı istihsal sistemlerine geçilmesi üzere Amasra müessesinde aynı AR-GE projesi uygulanarak, geçmiş uygulama yerine uygulaması yapılmıştır. Müessesemizdeki uygulamalarda başarı sağlanması üzerine mekanize, nısıf mekanize istihsal uygulamalarının tamam müesseselerimize uygulanabilirliği araştırılarak damar şartları, jeolojik şartlar ve taraf kayaçları makul olan panolara yaygınlaştırmaya başlanılmıştır. Yapılan ve devam etmekte olan dikkat toplaşımı çalışmalarıyla hazırlık ve üretimde mekanizasyon çalışmalarının yaygınlaştırılmasına koşut alım iş düzgü grup yapısının baştan oluşturulması planlanmış olup, bu konuda ehlivukuf tıpkı bünye olan TÜBİTAK’a sınırlanmış TÜSSİDE’yle mücahede işlenmiş, Umum Müdürlük ve müesseselerimiz üzere yıpranmamış benzeri düzgü kadrosu çalışması yaptırılmıştır. Bu düzentileme sonunda aykırı için 11 bin 500, yerüstü amacıyla 2 bin 500 olan mecmu 14 binlik ekip, bakir haliyle muhalif amacıyla 8 bin 750, yerüstü için 2 bin ve toplamda 10 bin 750 kendisine önerilmiştir.”‘200 SAATLİK SAHA ALTI VE VADI ÜSTÜ İŞE NEVA KURSU VERİLMEKTEDİR’Kiraz, milletvekillerinin, akıbet kazada şehit olan işçilerin canlı olduğu ve tecrübelerinin olup olmadığına yönelik sorulara, çokça okkalı işlerde çalışmaya başlama yaşının talimatname gereği 18 olduğunu belirterek, “Kullanılmamış işe başlayan çalışanlarımıza işe başlamadan önceki İş Sağlığı Güvenliği ve Eğitim Bilimi Kat Başkanlığı koordinasyonunda birlik müesseselerimizde mevcut gelişim güvenliği birimlerince 200 saatlik, düz şeş ve meydan üstü işe uyum kursu verilmektedir. Bu ağırşak tamamlandıktan sonraları mevzuatta ve toplu aksiyon sözleşmelerinde geliştirme kursları, aksiyon sağlığı ve güvenliği eğitimi başlığı altında yılda genişlik az 2 çalışma günü, 16 saat aksiyon sağlığı güvenliği yönünden maharet ve mesleksel eğitimler verilmektedir” açıklamasında bulundu.Yıpranmamış işe giren çalışanların, mahirane yanı sıra ihtiyat namına işe başladıklarına ilgi çeken Kiraz, “Yedeklikten ustalığa gelişim edebilmeleri için 6 ay çalışmışlık gerekir. 6 ay yedek kendisine çalışanların eğitim bilimi gördükten sonra girdikleri sınavda sükse göstermesi yerinde ustalığa feyiz ederler. Arkadaşlarımızdan 7’si 14 almanak tecrübeye sahip, 1’i 8 almanak tecrübeye cemaat, 3’ü 7 almanak tecrübeye erbap, 31’i 4 almanak tecrübeye cemaat” değerlendirmesinde bulundu.AMASRA MÜESSESİNE ALINAN KOL SAYISI Kiraz, milletvekillerinin “Müesseselere en son ne ahit, hangi sayılarda mühendis alımı yapıldı? Eldeki işler acaba özlük eksperlik alanında çalışıyor muydu?” şeklindeki sorulara ise, “Umumi envestisman ve finansman programı çerçevesinde, serencam 10 yılda Hazine ve Maliye Bakanlığınca müesseselerimizde çalıştırılmak amacıyla, mühendislik fakültesi mezunu, branşlarda 199 kişinin 399 çevrilmiş Kanun Mesabesinde Kararname’ye bağımlı, kontratlı personel statüsünde mühendis pozisyonunda açıktan atanmasına müsaade mevdu ve yönetim kurulumuzun kararı sonrasında müesseselerimizde göreve başlamışlardır. 2022 yılında 15’i eroin mühendisi kalkışmak üzere; 35 mühendis, 8 teknik adam, toplanmış 43 teknik öge Amasra müessesine alınmıştır” bilgisini paylaştı.’İŞÇİLER, ‘PANO FUT ÜRETİM’ HANEK ÜNVANINDA ÇALIŞMAKTADIR’Kiraz, eroin işçilerinin işe alınmalarına ilgili, “İşçilerimiz genelde işe alındıkları ‘pano fut üretim’ nutuk unvanında çalışmaktadır. Müesseselerimizin ihtiyaçları doğrultusunda ‘pano bukanak üretim’ işçilerimizden üretime apotr canip sanatlar olan tedbir, tamirat tarama ve nakliyat sanatlarına eğreti müzakere değişimi yapılarak çalıştırılmaktadırlar” dedi. AMASRA MÜESSESİNDE MÜHENDİSLERİN TECRÜBELERİKiraz, mühendislerin tecrübelerine ilişkin dahi şu bilgileri paylaştı: “Kurumumuzda gösteriş müdürü, çalım müdür muavini, pres müdürü kadrolarına atanabilmek üzere 657 sınırlanmış Çap Memurları Kanunu’nun 68’inci maddesindeki 10 almanak tecrübe, en az 2 yılı kurumda oluşmak için, amme ve özel sektör toplamı, taşıması gerekmektedir. Sair yandan; önder, başmühendis, maharet lider ve büro müdürü kadro pozisyonları amacıyla ise Kamu Gurur ve Kuruluşlarında Görevde Yücelme ve Ün Değişikliği Esaslarına Dayalı Genel Yönetmelik doğrultusunda, kurumumuzca hazırlanan, kurumumuz personeline Görevde Yücelme ve Ün Değişikliği Yönetmeliği hükümlerine göre yazılmış ve aday imtihan sonrası atamalar yapılmaktadır. Bahse bahis talimatname göre, yazılı sınav bakım alımı eliyle üniversiteler yoluyla sözlü sınav istenerek gelgel aracılığıyla yapılmaktadır.”Adayların, kayıtlı ve namzet sınavlara parçalanmamış yönetsel mevzuat dışında, 6331 az İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve buna sınırlı yönetmelikler, Kurumca yayınlanan değişik yönetmelik, yönerge ve genelgeler, Maden Kanunu’yla ait mevzuat konularından hazırlanarak sınava girdiklerine ilgi çeken Kiraz, bahis konusu sınavın 2021 yılında yapıldığını söyledi.İŞYERİNİN DURDURULMASI Kiraz, “Bataklık Gazı oranının yüzde 2’nin üstüne çıktığında iş yeri durdurulmasıyla ilişik aynı şeyiniz oldu mu?” sorusuna, maden hareket yerlerinde aksiyon sağlığı ve güvenliği yönetmeliğinin bu hususu düzenlediği cevabını verdi. Kiraz, yüzdelik 2’den çokça metan belirleme edilen ocaklarda yahut sülale kısımlarında çalışanların kurtarılması ve grizunun temizlenmesi dışında mücahede yapılmadığına ilgi çekerek şöyle bitmeme etti: “Kurumumuz Merkezi İzleme Sistemi Yönergesi’nde üstelik ‘bataklık gazı 1’inci alarm seviyesine ulaştığında merkezi takip istasyonu personeli gaz geliri olan aksiyon yerlerini arayarak sebebini sorgular ve çalışanları uyarır. Metanın yüzde 1,5 seviyesinde elektrikli ekipmanların enerjisi bizatihi devre kesiciler marifetiyle kesilir, daha sonra sırasıyla ilişkin karı servis mühendisi, pres aksiyon güvenliği veya ilişkin saksı mühendisi veya dideban mühendisi arayarak olgun verir. 2’nci alarm seviyesine ulaştığında merkezi takip sistemi personeli o iş yerini derhal arayarak çalışanların saf havaya ricat talimatını verir, bilahare evgin kapsam iletişim şemasında tamlanan çizin çizin brifing yapar’ denilmektedir. İşin durdurulması ocağın tümünde değil, gazın yükseldiği kısımlarda taban, lağım ve benzeri yerlerde uygulanır. Bununla ilgili hem rapor defterlerimizden görsellerimiz var hem birlikte kayıtlı telefonlarımızdaki patırtılı kayıtlarımız var.”Kiraz, boğuk durumda yapılan uygulamalarla ilişkin komisyona Amasra ilkin kalkışmak için maden ocaklarına ilişik patırtılı kaydı üstelik dinletti.Kazanın gerçekleştiği dönüş kayıtların olup olmadığına ilişkin sorulara Kiraz, “Bilcümle kayıtlar, merkezi doğal gaz izleme sistemindeki mukayyet telefondaki tamam kayıtlar var, onlar bile ilgilendiren makamlara konfirmasyon edildi. Savcılığa verildi” dedi.Kiraz, yarkurul üyelerinin kaza anına ilgilendiren beceri sorularına birlikte karşılık verirken, alarm sisteminin kuşkusuz çalıştığını görsellerle anlattı.ARIZALI FAN Görüngü yerini havalandıran 4 pervaneden 1’i arızalı olduğuna ilişkin sorulara Kiraz, “Bu soru üstelik mahiyeti itibarıyla iş akın, dizgi düzeni bağlamında soruşturmayı fail makamlarca açıklığa kavuşturulması gereken aynı husustur” dedi.Fenomen gününe ilgili komisyona curcunalı kayıtlarını dinleten Kiraz şu bilgileri verdi: “Patırtılı ve doğal gaz izleme teknikeri ile olay yerindeki nezaretçi görüşüyor. Diyor kim, ‘vantüp yırtıldı, yapıldı, tamir edildi, arına normale ulaşıyor’ ancak engebeli konuşulan, medyada yansıyan engebeli pervaneyle ilişik de müşavere var, ‘Pervane çalışmıyor ama gaz değerlerinde bire bir kıpırdama yok. Bu de bileziği hamiş, vardiyada yapılacak’ diyor. Konuşulan laf on fücceten sonra veya on ayrımsız buçuktan sonradan pervanenin 1 tanesinin engebeli olduğu ve bu nedenle gazın yükseldiği üzere ayrımsız anlatım kullanılmaktadır. Olay de 18.00’dahi olduğuna göre 18.09’birlikte baktığımız antlaşma grafiğe yani saat on ikiden itibaren görüngü saatine kadar 18.00’e kadar grafikte tek itila namevcut. Yani vantilatör arızası yahut çalışmamış olsa üstelik 3 pasaj vantilatör yeteri miktarda havalandırdığını ve gaz değerlerinde ayrımsız kıpırdama olmadığı bu kayıtlardan dahi görülecektir.”Türkiye Taş Kömürü Karadon Kurum Müdürü Fazlı Uncu de komisyona eroin ocaklarının lacerem çalıştığına ilgilendiren maharet tike yaptı.

Türkiye Taşkömürü Kurumu Takım Mühendisi Haci Mehmet Bardız,  Amasra’de ki eroin ocağının yapısıyla ilgilendiren bilgileri paylaştı.