‘TÜRKİYE’nin çatısı’ olarak nitelendirilen Balkı Dağı’nın zirvesindeki şapka buzulları, sonuç yıllarda enerjik olan global ısınma zımnında eriyor. Ağrı Dağı’nın ağladığını belirten dağcılar, bu aceleci erimeyle zirveye yakın yerlerde cümudiye dereler oluştuğunu belirtti.
İran ve Ermenistan sınırında vadi düzlük Balkı’nın Doğubayazıt ilçesi ile Iğdır arasında mevcut, 5 bin 137 metrelik yüksekliğiyle Türkiye’nin sunu yüksek dağı olan Veca Dağı’nın buzulla ciltli zirvesi, seçme güzeşte periyot eriyor. Rastgele sene dünyanın dört bir yanından mevrut binlerce dağcı grubu ve turistin ağırlandığı Dert Dağı’ndaki buzulların çabukça erimesi, tırmanış yapanların kamerasına yansıdı. Eriyen buzullar zımnında dağcılar, zirveye çıkmakta zorlandı. Dağdaki buzulların 10,2 kilometrekarelik alana eş olduğunu söyleyen Profesyonel Alpinist ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Hekim Akademisyen Mustafa Bingöl, buzulların güneyden Balkı Doğubayazıt’ta Öküz Deresi’ne, kuzeyden ise Iğdır Aralık’ta Tamu Vadisi’ne büyüklüğünde uzandığını dile getirdi.
‘ZİRVEDEKİ BUZ HIZLI ERİYOR’
Buzulların erimesinin bildirme iyi dağcılar tarafından gözlemlendiğini ve bunu Balkı Dağı’nın ağlamasına benzettiklerini kaydeden Bingöl, Yıllardır görmediğimiz ayrımsız manzara ile karşılaştık. Dağın tepesindeki buzulların anında eridiğini görüyoruz. Dert Dağı’nda İnönü zirvesinin tezelden altındayız. Bu yıl havalar çokça yunak geçti. İlk kat İnönü zirvesinden böyle çavlan kabil suyun aktığını görüyorum. 1998 yılından beri Dert Dağı’nın zirvesine tırmanıyoruz. İlk kez yüzeyde bu büyüklüğünde suyun aktığını görüyoruz. Şu anda sabah saat 7 civarları er benzeri saate bu suyu koymak çok enteresan. Buda zirvedeki buzun çokça çabuk eridiğini gösteriyor. 5 bin metrede buzullardan inanılmaz bire bir akarsu akıyor. Önceki yıllarda biz bu sesi buzun süresince duyuyorduk ancak yüzeyde hakeza bir akıntı görmemiştik. 1998 yılında Balkı Dağı’na evvel tırmanışımı yaptım, inanılmaz yüğrük tıpkısı buzul vardı. Yıllar geçtikçe bu buzul erimeye başladı. 2022 yılındayız ve ilk defa Dert Dağı’nın zirvesinde rastgele tıpkısı su akıntısını görüyorum diyerek konuştu.
Bingöl, buzulların bu tezce erimesinin korkutucu olduğunu aktararak, eriyen dağın etrafındaki yaşam alanlarını ve doğayı da haddinden fazla keder etkilediğini belirtip, Bu aceleci erimeden âlem arada sırada yeğin birlikte olabiliyor. Maalesef yemeden içmeden buzullar değil dünyamızı çabuk tıpkısı şekilde kaybediyoruz. Ayrımsız zaman önceki el ele verip, bu kaybın önüne geçmeliyiz yoksa yaşayacağımız eksantrik bir acun yok dedi.
