AĞRI/ ARDAHAN/ Kışın tam kar yağışı almayan Gün Doğusu Anadolu Bölgesi, sonuç yılların en yağışsız kış mevsimini geçiriyor.

Erzurum, Kars, Ardahan ve Balkı, kış mevsiminde kar yağışının arz çok enerjik olduğu iller ortada meydan alıyor. Esbak yıllarda ara ve ocak aylarında karla kaplanan şehirlerde, sonuç yılların bildirme yağışsız kışı yaşanıyor. Albeni sıcaklığının zaman normallerinin üzerinde seyrettiği bölgede, besiciler birlikte hayvanlarını meralarda otlatmaya devam ediyor.

Güzeşte sene ile bu sene ocak ayında ayrımsız noktalardan çekilen ışık ve görüntüler ise bölgede yaşanan kuraklığı gözler önüne seriyor.

Balkı İbrahim Çeçen Üniversitesi (AİÇÜ) Marifet Literatür Fakültesi Coğrafya Bölümü Akademisyen Prof. Dr. Faruk Kaya, AA muhabirine, limonluk gazlarının atmosferde dokunaklı olarak birikmesi sonucu oluşan toptan ısınmanın dünyada etkisini hissettirmeye başladığını söyledi.

Özellikle son 30 yılda dünyada sera gazlarının kullanılmasıyla flama, yağmur ve lüks değerlerin beraberinde doğal afetlerin değme güzeşte dönme elan aşkın kendini hissettirmeye başladığını tabir fail Kayaç, “Türkiye açısından baktığımız ant, Türkiye farklı iklimlerin mihrak noktasında kâin benzeri ülkedir. Bu anlamda Türkiye küresel ısınmadan bati şekilde etkilenecek ülkelerden ayrımsız tanesidir. Global ısınmanın sunu muhteşem sonuçlarından benzeri tanesi bu yıl de yaşadığımız gibi kuraklıktır.” diyerek konuştu.

“Balkı’dahi kar yoksa bölgenin başka taraflarında dahi namevcut”

Kaya, Hava Bilgisi verilerine bakarak Şark Anadolu Bölgesi’nde antrakt kocaoğlan sıcaklık ortalamasının 1,5 kademe olduğunu belirterek, 2022 yılı kıvılcım ortalamasının ise 2,4 derece ölçüldüğüne işaret etti.

Sıcakların bu büyüklüğünde artması ve kar yağışının olmamasının kuraklığa sebep olduğunu anlatan Kayaç, şunları kaydetti:

“Dünyadaki hep akarsuların kaynağını dağlar oluşturmaktadır. Dağların efdal kesimlerinde bile şu anda kar yok. Akıl olmaması düzlük altı akarsu kaynaklarının beslenme durumunu balaban ölçüde azaltmaktadır. Yeryüzündeki suların kaynağı yağışlardır. Yağışlarla sakıt suların üçte biri saha altına, üçte biri rastgele akışa geçmekte ve dümbelek kalanı üstelik buharlaşarak atmosfere dönmektedir. Dert bu bölgede arz çok kanı düştüğü yerlerden. 1985 Gücük Ay ayında 225 santimetre kar yağmış. O açıdan baktığımızda Veca’üstelik kar yoksa bölgenin sair taraflarında üstelik namevcut.”

Kar yağışının olmamasının turizm sektörü ve havza illerindeki kayak merkezlerini üstelik aksi etkilediğine dikkati calip Kaya, “Dert’de 1991 yılında Eş ayının 18’inde kar yağışı başlamıştı. O günden bugüne kar yağışının bu büyüklüğünde geciktiği on paralık kaba, ben hatırlamıyorum ve verilerde da karşılaşmadım. Güzeşte yıl bu zamanlar kar yağışı çok fazlaydı. Karla savaşım bitmeme ediyordu. Bundan muhit baharat ve yaz aylarında akarsularımızın su seviyesi dolgunca durumdaydı.” ifadelerini kullandı.

“72 yaşındayım, Erzurum’de hakeza kurak aynı yıl hatırlamıyorum”

Erzurumlu 72 yaşındaki Osman Kılıç, kente kar yağması üzere yakarış ettiklerini anlattı.

Daha evvel bu dalan yağışsız bire bir kış geçirmediklerini söyleyen Tığ, şunları dile getirdi:

“Bir Zamanlar tıpkı yıl 15 Ekim kabilinden ramazanda ağaçlar yaprağını dökmemişti. Anca benzeri kar yağdı kim trafolar patlamıştı, sular akmıyordu. Anca zamanlar aklıma geliyor. Vaktiyle 1,5 metreye mümasil kar yağardı ancak şu anda 3-4 senedir o kar yok, bu sene üstelik hiç namevcut. 72 yaşındayım, bu seneki kadar kar yağmayan ve yağışsızlık olan bir yıl hatırlamıyorum. Yağışsızlık peki ancak hakeza on paralık olmamıştı, ocakta özellikle kim şehir merkezine kar yağardı.”

Erzurumlu 76 yaşındaki Osman Sezai Yazıcıoğlu ise geçmiş yıllarda eylül ve ilk teşrin aylarında Erzurum’a kar yağdığını hatırlatarak, “Erzurum’birlikte bu mevsimde kar namevcut. Bu hoşnutluk kadar hayatımda gördüğüm bire bir özdek değil. Hakeza bir şeyi hayatımda ilk kez görüyorum.” diye niteleyerek konuştu.

“Sülale ayının ortaları ve Ardahan’de kar namevcut”

Ardahanlı Tahsin Ürker, bu yıl henüz kar küreme yapmadığını anlatım etti.

Bu yıl soğuk havanın faal olduğunu tamlayan Ürker, şunları aktardı:

“Sabık sene bu noktada kar kürerken beni görüntülemiştiniz. Ben o ant kar kürüyordum. Ancak henüz o manzarayı görmedik. Kar yağışını ve kar küremeyi özledik. Zira kar Ardahan’ın güzelliğidir. Şu zaman familya ayının ortaları ve etrafta kar yok, sevimsiz ve jale var.”

“Kars’ta en üst 1999 yılında böyle kurak bire bir albeni vardı”

Kars Ziraat Odası Başkanı Ihtiyaç Ertaş, çeyrek asrın arz kurak dönemini yaşadıklarını söyledi.

Kış mevsiminde beş altı yağmur aldıklarına değinen Ertaş, “2023 yılının Ev ayının ortalarına geldik ve halen kar yok. Sert ayaz ve yağışsız ayrımsız gelgel var. Şu anda 24 yılın arz yağışsız sezonunu geçiriyoruz, en üst 1999 yılında hakeza kurak bir albeni vardı. O dönem da küçük ay ayının sonlarında kar canlı olmuştu.” bilgisini verdi.

Vatandaşlardan Mehmet Kayakağanlı, bu mevsimde kar yağışı olmaması durumunu en üst 20 sene geçmiş yaşadıklarını belirtti.