CHP Bartın Mebus Aysu Bankoğlu, Amasra’daki beyaz zehir faciası yönelik soruşturmada hazırlanan müddeiumumilik fezlekesine ilişkin, “Hınç beyninde, kaza geliyorum diyor; buna karşın muktezi önlemleri almayan ümera ceza alırken onların bu ihmaline ayn yuman, efdal doğal gaz oranlarından haberi olmasına karşın üretime devam edilmesine patırtılı çıkarmayan, havalandırma sorununu 4 senedir sürüncemeden kurtarmayan genel müdür ve yardımcıları, nezaret denetçileri soruşturmaya dahil edilmiyor, ifadeye birlikte çağırılmıyorlar. Bu, korkunç bir eksiklik tezyifkâr. 4 yıldır havalandırma sorununu çözmeyen, sakil doğal gaz seviyelerine rağmen bitmeme eden üretime curcunalı çıkarmayan, bu müessesenin denetiminden aksiyon yönetimine büyüklüğünde beherglas planlamasından sorumlu olan kim” dedi.

Amasra Cumhuriyet Altını Savcılığı, 42 madencinin hayatını kaybettiği beyaz zehir faciasına ilişkin fezlekesi 13 Eş 2023 tarihinde tamamlandı. 23 şüphelinin cezalandırılmasının dilek edildiği fezlekede, gösteriş müdürü Cihat Özdemir, işletme müdürü Selçuk Ekmekci, işletme esas mühendisi Mehmet Tural ve hareket sağlığı güvenliği (İSG) ve yetişek başmühendisi ve şube müdürü Volkan Soylu’nun beklenir kastla kanlı suçundan cezalandırılması temenni edilirken TTK Umumi Müdürlüğü’nden rastgele birinin cezalandırılması talebi kayran almadı.

CHP Bartın Saylav Aysu Bankoğlu, zaman yaptığı bağlanmış açıklamada, 196 sayfalık fezlekede TTK Umumi Müdürlüğü yetkilileri, Say ve Toplumsal Düzenlilik Bakanlığı ve MAPEG denetçileri üzere seçme ukubet talebinde bulunulmamasını hayalet kırıklığı olarak nitelendirdi. Bankoğlu, açıklamasında şunları kaydetti:

“SAVCILIK, HAZIRLADIĞI FEZLEKEDE, 8 BAŞLIKTA ŞAIBE VE EKSİKLİK TESPİT ETMİŞTİR”

“Savcılık, hazırladığı fezlekede, 8 başlıkta eksiklik ve ayıp tayin etmiştir. Bunlar; gaz sensörlerinin takibinde ihmal, havalandırma arızalarının giderilmemesi, patlama ve ateşlemeye ilişkin sorunlar, personel kayıtlarında işçi güvenliğini tehlikeye düşürecek kadar sorunlar, Sayıştay raporlarında tamlanan eksiklikler, personel görevlendirmelerindeki ve sayısındaki eksikler, iştirakçi eğitimlerindeki eksikler ve patlayıcı maddelerin depolanması, nakliyesi ve patlatılmasına ilgilendiren ihmaller kendisine de sıralanmıştır. bu haysiyetle fezlekenin içeriği, bugüne kadar kamuoyunda da haddinden fazla kayran alan düzgü takım eksikliklerine, idaredeki zafiyetlere ve liyakatsizliklere değinmiş; yapılan tespitlerde, şahit ve nahoş ifadelerinin beraberinde eksper öninceleme raporundan ve Sayıştay raporlarından üstelik faydalanılmıştır.

Fezlekenin faydalandığı Eksper Öninceleme Raporu’nun de yalınlık ortaya koyduğu kabil, Amasra Müessesesi’nde (ATİM) haddinden fazla uzun zamandır tıpkısı personel eksikliği var ve TTK Umumi Müdürlüğü, ATİM’in hep taleplerine cebin bu ihtiyacı karşılamamış. Tanık beyanları bile bu yönde. Patlamanın olduğu tam, arz önemli bölümlerden biri olan Gaz İzleme Merkezi’nde yer beş altı 2 hayat olması gerekirken bir tane tıpkısı hayat var. TTK Genel Müdürlüğü’nün ATİM’in ısrarlı personel talebini karşılamaması cihetiyle patlamanın olduğu bölüm madenin genişlik yüce biriminde, orada görevli sıfır bir tane tıpkısı iştirakçi çalışıyor. Elden bu da TTK Umumi Müdürlüğü’nün olaydaki sorumluluğunu tayin etmek amacıyla yeterlidir.

“EKSİKLİKLER, İHMALLER, GÖZ BAKARAK BAKARAK YAPILAN YANLIŞLAR BİR DEĞİL, İKİ DEĞİL”

Nekais, ihmaller, ayn göre bakarak yapılan yanlışlar tıpkısı değil, iki değil. Madende patlama sırasında, defa listesine bakarak görevliyken vardiyaya gelmeyen 13 kişi var. Ara Sıra işçiler çalışıyor gösterilmiş, çalışmıyor. Kâh işçiler, ayrıksı vardiyalarda gözükürken bu vardiyada çalışıyor. ve yekpare bu düzensizlik, müessesede alışılagelen karşılanıyor. TÜBİTAK aracılığıyla hazırlanan raporda, beyaz zehir işçi kıyafetlerinin ısı ve aleve karşı siper, yalaz intişar, yanma kabilinden tehlikelere cebin akıllıca olmadığı yazıyor.

Burada sorumlular, beklenen yavaş neticeleri ve sebepleri hücre alarak, hassaten kabullenerek kömür emisyon işine bitmeme etmişler. Dolayısıyla şuurlu kısaltım unsurları aşılmış, olasılı kast oluşmuştur. Burada, yıllardır giderilememiş benzeri havalandırma arızası var. Bu eksikler 2018 yılında tespit edilmiş, tıpkı tür da giderilmemiş. Buna karşın, yemeden içmeden yönetsel nakdî ceza vererek madenin üretimine devam edilmiş. Havalandırma sistemini tahrif taahhüdünü 2 senedir adına getirmeyen şirkete dahi gine hemen cüzi bir para cezası vermiş, sözleşme süresini iki kat uzatma yoluna gitmişler. Patlamanın olduğu günden tıpkısı dönüş öncesinden beri, havalandırma vantilatörü değeri, 53 posta uyarma, 355 misil üstelik alarm seviyesini göstermiş. ve bu durumun, yani doğal gaz seviyelerinin daha ilk de yüz kere bu seviyelerde olduğu, işin durdurulması gerekirken durdurulmadığı, bu doğal gaz ölçümlerinin 10 günde bire bir Zonguldak Genel Müdürlüğü’ne bildirildiği amma herhangi bir husus yapılmadığı dahi biliniyor.

“BU MÜESSESENİN DENETİMİNDEN İŞ YÖNETİMİNE KADAR RASTGELE BİR PLANLAMASINDAN MESUL OLAN KİM”

Yani od beyninde, ilçe geliyorum diyor; buna rağmen lüzumlu önlemleri almayan amirler ceza alırken onların bu ihmaline göz yuman, faziletli doğal gaz oranlarından haberi olmasına karşın üretime bitmeme edilmesine ses çıkarmayan, havalandırma sorununu 4 senedir sürüncemeden kurtarmayan genel müdür ve yardımcıları, vekillik denetçileri soruşturmaya dahil edilmiyor, ifadeye de çağırılmıyorlar. Bu, azılı benzeri kusur amiyane. 4 yıldır havalandırma sorununu çözmeyen, kırıcı doğal gaz seviyelerine karşın devam eden üretime gürültülü çıkarmayan, bu müessesenin denetiminden hisse senedi yönetimine büyüklüğünde beherglas planlamasından sorumlu olan kim?

Havalandırma, metan drenajı ve madenin hangi bölümünde istihsal yapılacağına dair planlama işleri ile mübayaa işleri dahi merkezi kendisine TTK Genel Müdürlüğü düzeyinde yapılıyor. Bu nedenle, TTK Umumi Müdürü, TTK Umum Müdür Yardımcıları ve TTK Zonguldak organizasyonunun sorumluluğu elden denetim ile merbut değildir. Bu birimlerin, teftiş sorumluluğu olduğu kadar, karar alma sorumluluğu dahi bulunmaktadır. Sorumluluğun ATİM ile vabeste tutulması eksiktir; siyasi sorumluların ve üst düzey bürokratların sorumluluğunun tartışılmasının engellenmesi, töz sorumluların yargıdan kaçırılmasıdır.

“BU ÜLKEDE ZALİMİN MAZLUMA ZULMÜ BİTMEK TURŞU OLMAK BİLMİYOR”

Bu ülkede zalimin mazluma zulmü ödemek tükenmek bilmiyor. Isınmak, kısmak türlü değil. 42 emanet yordamsız, 42 ocağın ateşi sönmüş, geride artan yaralılar var. Ocakta hararet hala devam ediyor. Eksper öninceleme raporu üstelik Sayıştay raporları da itimat fezlekesi bile her hangi büyüklüğünde tecziye talebini fire bırakmış olsa de savcılık fezlekesi da TTK Genel Müdürü’nün, Umum Müdür Yardımcısı’nın sorumluluğunu kilitsiz küreksiz belirtiyor. Buna rağmen bu kişiler sorguya da çekilmiyor. Tığ bunu sindiremezken tıpkı dahi bakıyoruz kim görevlerine devam eden bu müdürlerin emrinde TTK Kanma Raporu, patlamanın faturasını, 42 şehidin vebalini, gine o rahmetli beyaz zehir şehitlerinden birine yıkmaya çalışıyor. Bu hem suçlu hem faal olmak.

Bu; Soma’daki, Kozlu’daki düzenle bir uyum. Bu, hükümetin 20 senedir yürüttüğü tarafgirlik politikası. Hükümetin derdi, adaleti oluşturmak, şehit madencilerin içini biraz olsun rahatlatmak değil. Öyle olsaydı beyaz zehir şehidi yakınına çifte atanlar başkonsolosluğa ateşe adına atanmazdı. Dertleri adalet olsaydı Soma’bile, Kozlu’de türe sağlanır; Kozlu sorumlusu, TTK Umumi Müdürü adına atanmazdı.

Bu uyum değişmedikçe, makamından mevkisinden ve görüşünden mutlak, insana adam olduğu için ayar verilmedikçe bu facialar, peki birilerinin üstelik dediği kabilinden gine yaşanacaktır. Birileri insana âdem olduğu için değer vermediğinden ve vermeyeceğini dahi bildiğinden, bu faciaları normalleştirmeye, insanımızı ihmaller uğruna ölmeye alıştırmaya çalışıyor. Alışmayacağız, susmayacağız. TTK üzere ülkemizin mehabetli kurumlarından biri olan aynı kurumun şeffaflığının ve güvenirliğinin tekrar sağlanması ve madenci şehitlerimizin ailelerinin içinin ayrımsız nebze olsun soğuması için, sorumluluğu uzman öninceleme raporunda tayin edilmiş TTK Genel Müdürü, TTK Genel Müdür Yardımcısı ve vekâlet denetçilerinin sakil namına davaya karışma edilmesi, hız uğrunda adisyon vermeleri gerekiyor.”