TACETTİN DURMUŞ

Kars Kümbetli Köyü sınırında mevcut ve mülkiyeti hazineye ilgili olan arazide yapılacak olan ‘Ortak Kalpsiz Atılmış Tesisi ve Şehir Çöplüğü ‘nün kurulacağı alanda araştırı çalışması başlatılması konusunda köylüler ayaklanma etti. Arabaları ve traktörleri ile bölgeye gelerek görevlilere alıkoymak talip köylüler, uyanık yoluyla engellendi.

Kars’ın merkeze mecbur 2600 nüfuslu Kümbetli köyü sakinleri, yanı başlarına site çöplüğü kurulmaması amacıyla yıllardır direniyor. Çarkıt muhtar Nuri Ertaş, “Köyümüzün yanı başına kent çöplüğü kurulmaması üzere sav açtık. Türkiye’da davalar 3 ile 7 yıl sürerken, bizim davamız Ankara’daki efdal mahkemede 12 dönme kadar güdük benzeri sürede bozularak geri döndü. Antrparantez Kars İl Sağlık Müdürlüğü, Belde ve Kentçilik İl Müdürlüğü ile Ekincilik İl Müdürlüğünden olumuz rapor veren görevlilerin bire bir zaman görev yerleri değiştirildi” dedi.

“TESİS EVLERE YAKIN”

Kars Belediyesinin yan olduğu ve Kars Belde Hizmetleri Birliği aracılığıyla yapılması planlanan site çöplüğünün, köylerinin 2 kilometre yakınına yapılmasını istemeyen karye halkı, seslerini yetkililere ifşa etmek üzere CHP Kars İl Başkanı Taner Toraman’dan destek istedi. Toraman’ı köylerine nida fail köylüler, elan evvel bile ÇED raporu sunulan alanın, karye kurulduğundan beri otlak adına kullanıldığını ve kurulacak tesisin evlere mümasil olduğunu dile getirerek, şehir çöplüğünün bitki örtüsüne, tarım arazilerine, akarsu kanallarına, insanlara ve hayvanlara zarar vereceğini ve yayılacak kırıcı kokunun çevrede damarı bozuk gravite yaratacağından veca yandı. Köy halkını tesisin yapılacağı alanda dinleyen CHP Kars İl Başkanı Taner Toraman birlikte söz konusu talepleri ve yaşanacak mekân sorunlarını Kars Valisi ve Uray Başbuğ Vekili Türker Öksüz ile görüşeceğini ve durumu Ankara’ya dahi taşıyacağını söyledi.

“TESİSİN YAPILMASINI İSTEMİYORUZ”

Köylerine Ortak Kalpsiz Atık Tesisi ve Şehir Çöplüğünün yapılmasına cebin çıktıklarını köy halkı namına dile getiren eski Muhtar Nuri Ertaş, köylerine site çöplüğünün kurulmaması için açılan davanın Ankara’daki efdal mahkemede 12 çevrim üzere gelişmemiş aynı sürede bozularak vurdumduymaz döndüğünü müstakbel sürdü. Ertaş, Kars İl Esenlik Müdürlüğü, Yer ve Kentçilik İl Müdürlüğü ile Tarım İl Müdürlüğünden gelen görevlilerin olumuz rapor verdikleri üzere bir dönem görev yerlerini değiştirildiğini söyledi. Ertaş konuşmasını şöyle sürdürdü:

“10 yıl bu köyün muhtarlığını yaptım. Dönemin bakanı Faruk Çelik’in Resmi Gazetede de zar edilen ‘Bu tesislerin yerleşim yerlerinden 5 kilometre uzakta kurulması ve bölgede mera hayvancılığının yapılmaması, çalışkan tarım alanı kaçınan ve eş sağlığını etkileyecek kadar geçenlerde mümteni’ kabil öz bayanları var. Anında geçenlerde su tesislerimiz var. Iskân birimi buraya 250 metreden başlıyor. Bu tesislerin yerleşme yerlerinden 5 kilometre uzaklıkta olması geçişsiz. Biz bunu yargıya taşıdık. Erzurum’dan mevrut heyet bize açtığımız davayı kazandırdı. Burada mezarlığımız birlikte var ve 3 pare da şehidimiz yatıyor. Şehit anaları bu pis kokunun ortamında mi evlatlarının mezarını musahabe edecek? Diyorlar ki ‘burası pis kokmaz’. İzmir Değirmendere örneği örneğidir. Köyümüz sakinlerinden İsmet Kazaklı’nın kardeşi orada 2 kilometre yakınında 2 dairesi var. Amma işaret nedeniyle evininin birini satıp buraya geldi. Başka dairesini dahi alan namevcut. Biz buraya bu tesisin yapılmasını istemiyoruz. Yakınlarda çalışkan ekincilik alanları var ve otlak hayvancılığı yapılıyor. Yemeden Içmeden bizim köyleri değil mekân köylerimizi dahi etkileyecek. Erzurum’dan mevrut tarım mühendisi ve tarım mühendisini ve ziraat mühendisini su kaynağımıza götürdük. Bu tesisin burada yapılması cins değil. Kars İl Afiyet Müdürlüğü, Yer Kentçilik İl Müdürlüğü ve Tarım İl Müdürlüğünden gelen görevlilerde olumsuz rapor verdi. Bu arkadaşların tıpkı dolaşma fariza yerleri sebep hırçın rapor verdikleri amacıyla değiştirildi. Bugün bile gelmişler ve alakası sıfır yerlerden araştırı vuruyorlar. Köylüye diyorlar kim üret. Et Kafalı kuşkusuz üretsin. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde 3 ile 7 yıl süren aynı dava 12 günde bozulup köylü döner sermaye mi? Türkiye Cumhuriyeti’nde hakeza bozulan bire bir dosya var mı? Hakeza ayrımsız yasa var mı? 12 günde bire bir dosya bozulur mu?  Cinayetler dosyası bozulmuyor. Biz bunu kabul etmiyoruz, yapılmasına izin vermeyeceğiz. Bu köyün kâffesi ölse birlikte müsaade vermeyeceğiz.”

“BİZ FABRİKALARIN VE YOLLARIN YAPILMASINA KARŞI DEĞİLİZ”

Köy sakinlerinden Mustafa Ertaş ise, “Kars ve Erzurum’dan Kasaba Bakanlığı yetkilileri buraya geldi. Hakeza tesislerin kokunun yayılması için martir mezarlıklarından de 30 kilometre uzakta yapılması gerektiğini söylediler. Allah-u Ekber dağları buraya 17 kilometre uzaktadır. Orada on binlerce şehidimiz yatıyor. Zat köyümüzde de elhak 3 şehidimiz var. Biz Türkiye Cumhuriyeti’nde fabrikaların ve yolların yapılmasına cebin değiliz. Bunlar yapılırsa övünürüz. Boydak bu mezbele buraya sendrom yapacağından kontekst çevrede 14 adet Türk, Mütedeyyin ve Atatürkçü köyü var. Bunu kasti yerine yaptıklarını söylüyorum. Buraya bu kasılma yapılamaz” diye niteleyerek konuştu.

“SORUNU ANKARA’YA BÜYÜKLÜĞÜNDE TAŞIYACAĞIM”

CHP Kars İl Başkanı Taner Toraman birlikte köylüleri dinlemesinin peşi sıra yaptığı izah şu ifadelere meydan verdi:

“Kümbetli köylülerimizin talebi üzerine köye geldim. Köylülerimizin burada ayrımsız kasaba sorunlarıyla dayalı özlük arazileri içerisinde, tarlalarının, içmece sularının olduğu, evlerine andıran bire bir mahalde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Belediyeler Birliğinin çöp tasfiye tesisinin yapılacağını söyledi. Köylerinde belde felaketi yaşanacağı amacıyla beni köylerine davet ettiler. Köye gelerek kendilerini dinledim. Köylülerimiz basit mağdur. Bu bölgede hayati şartlar dikkate alındığında tesisin çevreyi etkileyeceği öngörülüyor. Hem bile içmece suyuna da zarar vereceği konumda hem da ızdırap nişane yayacağı ve köy yerleşme alanına andıran olduğu içre âdem sağlına kötülük verebileceği ati sürülüyor. Henüz önceden ilişik kurumların belirleme ettiği kabilinden karye yakınındaki bataklık olan ayrımsız yerde yapılması ön görülürken esasen kaynak ilişkin sert tıpkısı zeminde tetebbu çalışmaları yapılmış. Zaman da bu tesisin buraya yapılmaması yönünde büyüklenme sergilediler. Bizden üstelik bu konuda müzaheret talepleri var. Biz de yasalar çerçevesinde konuyu sayın il valimizle görüşerek kendisi ile durumu görüşeceğiz. Sorunun çözülmemesi yerinde dahi konuyu Ankara’ya bile taşıyacağız.”