Bartın’ın Amasra ilçesinde düzenlenen Amastris Antika Kenti’ndeki istirdat kazılarında antik Mısırlılara ilgili olduğu değerlendirilen amulet (tılsımlı ıstampa ıstampa) bulundu.

Milli Eğitim Bakanlığına 2014’te bağışlanan ve meslek inşaatı için temel kazılarına başlanan alanda 2017’dahi, Roma dönemine ilişik olduğu değerlendirilen kâh kalıntılara ulaşıldı. Bunun üstüne inşaat çalışmaları durdurularak kayran dulda altına alındı.

Tarihi kalıntıların çevrim yüzüne çıkarılması için haziranda Amasra Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Bartın Üniversitesinin ilmî danışmanlığında başlatılan kurtarma kazıları sürerken, ünik (yegâne, eşi olmayan) aynı buluntuyla karşılaşıldı.

Piramidal ıstampa mühür formundaki amulet, 2 santimetrekare ve piramit şeklinde 0,9 santimetre yüksekliğe erbap. Amulette, zir uzanmış sağ elde tutulan kılıç ve iki kanat ile kod karakterleri kadar çeşitli işaretler bulunuyor.

“Bu mührün ne anlamı taşıdığını araştıracağız”

Bartın Üniversitesi Gökçe Yazın Fakültesi Kazı Bilimi Bölümü Başkanı Doç. Dr. Fatma Bağdatlı Çam, gazetecilere, amuletin, milattan sonraları 2. yüzyıla tarihlenen ve mermerden mensur edilen ayrımsız Roma yapısında ele geçirilen geçmiş ünik iz olduğunu söyledi.

Amuletin, aya kısmı kare, ense kısmı piramidal formda ve obsidyen taşından yapılmış aynı kitap olduğunu anlatan Çam, şu bilgileri paylaştı:

“Eserin ayak tabanı kısmında, kürtaj çizgilerle betimlenmiş Akdarı dininden tanıdığımız Allah Bes’in betimlendiği bir figür saha aldığını görüyoruz. Eserin eğin kısmındaysa demotik olarak isimlendirilen bozuk Darı dinindeki kod karakterleriyle tılsımlı sözlerin düzlük aldığını görüyoruz. Eserin üzerindeki harf karakterleri dahi muhtemelen bu olta ettiği sığınma anlamını belen etmekte. Bire Bir nevi tılsımlı şuurluluk yerine, döneminde benzeri kişinin üstünde taşıdığı, kötülüklerden, hastalıklardan sığınmak veya hangi anlamda korunmak istiyorsa o anlamda üstünde taşıdığı benzeri şuurluluk namına tanımlayabiliriz. Anadolu’da, kazılar sırasında Roma tabakasında bulunmuş bitevi olduğunu söyleyebiliriz.”

Çam, eserin bulunmasının arkeologlar açısından yüce ve heyecanlandıran tıpkısı evolüsyon olduğunu belirterek, “Bu mührün hangi anlamı taşıdığını ve üstünde haiz kişinin bir rahip mi kült görevlisi mi olduğunu veya tıpkı kişinin afiyet ve güvenlik için mı taşıdığını araştıracağız. Ihtimal birlikte lejyonda (Roma askeri irtibat) memur ayrımsız askerin doğudaki görevi sırasında buraya getirip getirmediğini ortaya çıkaracağız.” diye konuştu.