Amasra Eroin Kazası Araştırı Komisyonu toplandı

Bartın’ın Amasra ilçesindeki 41 işçinin hayatını kaybettiği maden ocağında Iş ve Içtimai Düzenlilik Bakanlığı uzmanlarınca gerçekleştirilen ve patlamadan 3 dolaşma önce tamamlanan denetimlerde 19 mevzuata aykırılığın tespit edildiği, 16’sının denet esnasında giderildiği, mütezayit 3’ü amacıyla yönetimsel mal cezasının önerildiği bildirildi.

Amasra ilçesinde 14 Teşrinievvel’da meydana mevrut beyaz zehir kazasının tekmil yönleriyle araştırılarak eş kazaların önlenmesine yönelik tedbirlerin belirlenmesi için kurulan TBMM Araştırı Komisyonu, YANLIŞSIZ Fırka Kayseri Milletvekili Taner Felek başkanlığında toplandı.

Toplantının başında temas partiden tıpkısı milletvekiline bayram veren Talih ile CHP İzmir Saylav Inanmış Beko’nun konuşmasının arkası sıra bayram isteyen CHP Zonguldak Saylav Deniz

Yavuzyılmaz arasında namzet ağız dalaşı yaşandı.

Zonguldak’ın Kilimli ilçesinde özel beyaz zehir ocağında meydana gelen ve 4 işçinin yaralandığı kazayla ilgilendiren bölgenin saylav kendisine hezel ahzetmek istediğini belirten Yavuzyılmaz’ın, “Burada kortej vermeniz amacıyla elan birçok kişinin ölmesi gerekiyor?” sözlerine Nasip, “Okkalı olun, haddinizi bilin. Sorduğunuz sorunun ne zeki geldiğini bilin. Kameralar karşısında müzakere isteğinizi anlıyorum amma bu nev işleri apayrı yerde yapabilirsiniz.” sözleriyle tepki gösterdi.

“Her 4 çalışandan biri seçme sene kaza geçiriyor”

Komisyonda, Emek ve Toplumsal Güvenlik Vekil Yardımcısı Adnan Ertem ile Rehberlik ve Denet Başkanlığı yetkilileri madenlerdeki denetimlerle ait lokma tatlısı yaptı.

İş Başmüfettişi Alpaslan Kılıçarslan, madenlerde kaza sayılarının çok fazla olduğunu ve çap kömür madenlerinde değme 4 çalışandan birinin rastgele yıl ilçe geçirdiğine dikkati çekerek, madenlerde her sene programlı ve programsız mevkut aralıklarla denetleme yaptıklarını söyledi.

Türkiye’birlikte etken adına çalışan, 5 hayat ve üzerinde işçiye ehil 117 düz şeş kömür madeni bulunduğunu ve madenlerde temas sene 1000’e mümasil teftiş yaptıklarını anlatan Kılıçarslan, teftişler sonucunda sabık sene 337, bu yıl de şu esas büyüklüğünde 225 yönetimsel nakdî ceza önerdiklerini vurguladı.

Kılıçarslan, geçen sene birlik sektörlerde 15 bin hisse senedi yeri denetiminde 64 milyon 569 bin lira para cezası uygulandığını aktararak, “Sabık sene 1000 madende denetleme yapmışız. İdari para cezalarının üçte birini madenlerde uygulamışız. Rastgele sene denetim yapmamıza karşın iyileştirmeler yapılmadığı üzere yönetsel dünyalık cezaları uyguladık. Marjinal kömür madenlerinde tayin ettiğimiz hususların yarısının giderilmediğini görüyoruz. Programlı teftişlerimizde normalde yarım yamalak hususların giderilme oranı yüzdelik 95’tir amma mugayir kömür ocaklarında yüzdelik 50’ye andıran giderememe yahut gidermeme oranları var.” bilgisini verdi.

Yeraltı kömür madeni teftişlerinde bildirme çok karşılaştıkları eksiklikleri anlatan Kılıçarslan, sözlerine şu şekilde sürdürdü:

“Giderilmeyen hususların ilk sırasında tahkimatın kem olması var. Şişko ölümlerin beraberinde çok aşkın gündeme gelmeyen tekli ölümlerimiz var. Bunlar göçükler, tahkimat sebebiyle oluşan avarız. Burada nazik bir ayıp olduğunu görüyoruz. Bildirme fazla giderilemeyen noksanımız bu. Peşi Sıra mekanik, elektrikli takım ve tesislerin rastgele parlamaya etken kaçınan nitelikte olması gerektiğine ait tespitler var. Bilahare üstelik havalandırmaya ilişkin merkezi doğal gaz izlem sensörlerinin nakıs olması evet birlikte hiç olmaması hususu var.”

“İşverenin gidermediği tıpkısı mevzuata mugayeret var”

Patlama nedeniyle 41 işçinin hayatını kaybettiği Amasra Maden Müessesesini seçkin yıl düzenli olarak denetlediklerinin altını çizen Kılıçarslan, şunları kaydetti:

“Amasra Maden Müessesesinde en son kazadan ilk 5-11 Ekim tarihleri arası bire bir denetimimiz var. Bu denetimde 19 mevzuata aykırılık tayin etmişiz. Bunların 16’sı denet esnasında bertaraf, artan 3’ü amacıyla ise idari para cezası önerilmiş. Şu dakika tabir değerlendirme aşamasında amma kısaca 220 bin teklik civarında idari para cezası çıkıyor. Değme sene yüksek miktarlarda para cezası görüyoruz. Mevzuata muhalefet işveren eliyle giderilmediği devir katlayarak para cezası uyguluyoruz. Bu işletmede yazdığımız mevzuata aykırılığın ikisi bile eski teftişlerden geliyor. Haddizatında işverenin gidermediği bir mevzuata tehalüf var.”

Kılıçarslan, Amasra Maden Müessesesinde 2015 yılında müvellidülhumuza ve hidrojen sülfür sensörünün bulunmaması ile bataklık gazı değerlerinin merkezi doğal gaz izleme sistemi aracılığıyla araç altına alınmaması dolayısıyla üretimi tevkif kararı verdiklerini fakat işverenin itirazı üzerine mahkemenin, ehlihibre raporu doğrultusunda durdurma kararını kaldırdığını; 2018 yılında eş eksikliklerden dolayı sunulan durdurma cezasına müteveccih itirazın bu yol mahkemece reddedildiğini söyledi.

Kılıçarslan, “Akıbet teftişte tayin edilen 3 konuda mevzuata tehalüf var. Havalandırmanın yönünü menfi çevrilecek özellikte olmaması, cümbüş ekipmanlarının zaruri özellikte olmaması. Yani aynı doğal gaz deşarjı olduğunda oradaki elektrikli ekipmanların patlamaya hastalık olmaması gerekiyor. TTK’dahi bunun muadili ekipmanlar var.” ifadelerini kullandı.

“Denetimlerin ardından ehliyetli sonuçları alamıyoruz”

Sunumun arkası sıra alt kurul üyeleri Vekil Yardımcısı Ertem ve beraberindekilere sorular yöneltti.

Ertem, Soma ve Ermenek’teki beyaz zehir kazalarından sonraları alelhusus iştirakçi sağlığına müteveccih tedbirlerin arttırıldığını ve bugüne büyüklüğünde olumlu sonuçlarının görüldüğünü belirterek, son 8 yıllık süreçte hisse senedi kazalarında hayatını kaybedenlerin sayısının azaldığını rapor etti.

Mevzuatta mübayenet yapılması gerekiyorsa Vekillik adına yardım sunmaya amade olduklarını nâkil Ertem, “Seçkin sınama başka tıpkısı önlemi beraberinde getiriyor. Buna dahi biz bigane kalamayız. Mevzuatımızın ehliyetli olduğu, denetimlerin yapılması noktasında hassaslık gösterildiği ancak denetimlerin ardından ehliyetli sonuçları alamadığımız kadar bire bir format var. Acaba burada caydırıcılıkla ilişkin aynı problem mi var? Caydırıcı olma noktasında evet para cezalarını daha fazla yapacağız ya da üretimi durdurmaya ait tedbirlere bambaşka eksiklikleri üstelik alacağız. İlgili bakanlıklarla bunu konuşma ederek pekâlâ tıpkı hal getirilebilir, hangi yapılabilir, onları yapacağız. Amasra kazasından sonraları böyle tıpkısı çalışmamız olacak.” diye konuştu.

Ertem, kazanın illet yaşandığı konusundaki soruya, “Hepimizin üzerinde durduğu havalandırmayla alakalı eksikliğin, sekunder havalandırma ünitelerinden birisinin bağlantısının olmadığını ve daraç olduğuyla dayalı aynı tespit var. Bu tespit, Çalışma Bakanlığımızın tespiti olarak bizde de var. Kazadan 3 aktarılma evvel bitirdiğimiz denetimimizde bu kusur tayin edilmiş fakat bunun üretimi durdurmayı gerektirecek düzeyde olmadığına ilişkin bile benzeri öngörümüz var.” yanıtını verdi.

Ertem, kaza öncesinde bataklık gazı gazı oranının 2’nin üzerine çıktığı yönünde bir raporlarının olmadığını sözlerine ekledi.

Share: